ΤΟΤΕ, ΟΤΑΝ ΣΤΑ ΣΙΝΕΜΑ
ΜΑΘΑΙΝΑΜΕ… ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ!
Τότε, στις δεκαετίες του ’50 και του ’60 στη Μεγάλη Εβδομάδα οι κινηματογραφικές αίθουσες μετατρέπονταν σε αίθουσες… διδασκαλίας Θρησκευτικών με τον πολύ προωθημένο τρόπο διδασκαλίας του μαθήματος: την οπτικοακουστική μέθοδο!
Διδάσκοντες καθηγητές κατά κύριο λόγο το Χόλλυγουντ και η Τσινετσιτά, που στην χριστιανική θρησκευτική ιστορία είχαν ανακαλύψει ένα ακόμα πλούσιο πεδίο για να αναπτύξουν τη θεματογραφία τους με εντυπωσιακές υπερπαραγωγές
εμπνευσμένες από τα κεφάλαια της Παλαιάς Διαθήκης, από το Θείο Δράμα και τους διωγμούς των Χριστιανών. Το θέμα ήταν εύκολο και γνωστό, άρα και εύπεπτο στις κινηματογραφόφιλες μάζες. Το σενάριο περιορίζονταν σε κάποιες απλές συνταγές πλοκής, αλλά σε γενικές γραμμές δεν υπήρχε πρωτότυπη μυθοπλασία. Η ιστορία περιοριζόταν αυστηρά στα πλαίσια της δεδομένης ιστορίας.
Αυτή η συνταγή ίσχυε για τις περισσότερες ταινίες με θρησκευτικό θέμα. Κάποιες λιγότερες, εστίασαν στα πέρα από την απλή εικονοποίηση των Γραφών. Αναζήτησαν με άποψη το βαθύτερο μήνυμα και το πρόβαλαν χωρίς χολυγουντιανά φτιασίδια. Π.χ. “Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο”, “Η Ωραιότερη Ιστορία του Κόσμου”, καθώς και οι πιο πρόσφατες “Ο Τελευταίος Πειρασμός” και τα “Πάθη του Χριστού”. Στην αντίπερα μεριά κάποιες άγνωστες και ξεχασμένες σήμερα ισπανικές παραγωγές της δεκαετίας του ’40 παρέμειναν στο επίπεδο της απλοϊκής εικονογράφησης.
Οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες προβάλλονταν και ξαναπροβάλλονταν σχεδόν με ετήσια συχνότητα στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες αποκλειστικά στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας και το πολύ μια εβδομάδα πριν βασίζοντας την προσδοκία των αιθουσαρχών για περισσότερα εισιτήρια στην συναισθηματική φόρτιση των ημερών. Στην Α΄ προβολή οι μεγάλες παραγωγές και στην περιφέρεια εκείνες του φτωχότερου προϋπολογισμού που κάποιες από αυτές δεν πέρασαν ποτέ από τους κεντρικούς κινηματογράφους.
Κοντά στις ταινίες με το Θείο Δράμα και εκείνες με ιστορίες από την Παλαιά Διαθήκη, ενώ οι άλλες με θέμα τους διωγμούς των Χριστιανών (βασικά πρωτότυπης μυθοπλασίας) συνέχιζαν την καριέρα τους και στους καλοκαιρινούς κινηματογράφους Αθηνών και επαρχίας.
Κατόπιν, τη σκυτάλη την πήρε η Τηλεόραση και ιδιαίτερα τα μικρά κανάλια, που ομολογουμένως έβλεπαν την ακροαματικότητά τους να αυξάνεται παίζοντας αυτές τις ταινίες.
Πάντως, θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι βλέποντας αυτές τις ταινίες εμπεδώσαμε τα θρησκευτικά καλύτερα από το στεγνό διάβασμα των αντιστοίχων σχολικών μας βιβλίων. Ξέχωρα, που κάποιες από αυτές έμειναν ως σταθμοί στην ιστορία του Κινηματογράφου (Χιτώνας, Κβο Βάντις, Μπεν Χουρ -και του 1925 και του 1959-, Βασιλεύς των Βασιλέων, Οι Δέκα Εντολές κλπ). Και ας μη ξεχάσουμε ανάμεσά τους και την κολοσσιαία υπερπαραγωγή του βωβού κινηματογράφου “Μισαλλοδοξία” (1916), την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που είχε θρησκευτικό θέμα (Η Σταύρωση ήταν ένα από τα επεισόδια της) και που απετέλεσε πηγή έμπνευσης για την ανάπτυξη της σχετικής θεματολογίας.
Μιας και μιλάμε για πρωτιές, στην ελληνική σχετική θεματολογία, μ’ όλο που αυτή δεν είναι αναπτυγμένη, μια από τις πρώτες ελληνικές ταινίες ήταν “Ο Ανήφορος του Γολγοθά” (1917). Μια… τραγελαφική ταινία κάπου
900 μέτρα μήκους, που δεν ολοκληρώθηκε, αλλά που ωστόσο προβλήθηκε στις αίθουσες έχοντας ένα σημαντικότατο καστ ηθοποιών του θεάτρου εκείνης της εποχής (Γιώργος Πλούτης, Άρης Mαλλιαγρός σε πρώτη εμφάνιση, Mάνος Φιλιππίδης -ο πατέρας του Aνδρέα Φιλιππίδη-, Xριστίνα Kαλογερίκου, Mαρία Φιλιππίδου, Φωτεινή Λούη-Kοτοπούλη -αδερφή της Mαρίκας, Περικλής Πλεμενίδης, Θωμάς Oικονόμου, K. Iωαννίδης) διευθυντή φωτογραφίας τον Ζοζέφ Χεπ και σκηνοθεσία του Δήμου Βρατσάνου που εξελίχτηκε αργότερα στον πρώτο οργανωμένο Έλληνα κινηματογραφικό παραγωγό. Η ταινία ήταν παραγωγή της Άστυ-Φιλμ και μικρών κεφαλαίων των Πελοπίδα Tσουκαλά, Zοζέφ Xεπ, Mίκιου Λάμπρου και K. Kουμανιώτη.
Τα γυρίσματα του δρόμου
προς τον Γολγοθά έγιναν στα μονοπάτια του λόφου του Φιλοπάππου, ενώ εκείνα στον Κήπο της Γεσθημανής στο πάρκο του Αστεροσκοπείου. Ο κόσμος που είχε μαζευτεί και παρακολουθούσε το γύρισμα χρησιμοποιήθηκε στα πλάνα ως θεατές της πορείας του μαρτυρίου, άσχετο αν ήταν ντυμένοι με τα ρούχα της εποχής του γυρίσματος και όχι της εποχής του Χριστού. Λεπτομέρειες. Κάποιες άλλες ταινίες μυθοπλασίας με θρησκευτικό περιεχόμενο, κυρίως βίους Αγίων, δεν είναι σίγουρο ότι προβλήθηκαν ποτέ εμπορικά σε κινηματογραφική αίθουσα.
Τέλος, κάποιες ταινίες, βασικά, ισπανικής παραγωγής στα τέλη της δεκαετίας του ’40 και αρχές της δεκαετίας του ’50 που προβλήθηκαν ντουμπλαρισμένες στα ελληνικά ή με προσθήκη ελληνικών διαλόγων, γιατί μερικές ήταν και από την εποχή του βωβού κινηματογράφου, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που νόμιζαν ότι επρόκειτο για ελληνική παραγωγή αφού δεν είχαν ούτε καν credits!
Στην παράθεση δεν ακολουθείται καμιά σειρά. Ούτε χρονολογική, ούτε αξιολογική. Απλώς, τυχαία.
Ούτε επίσης έχουν καταχωριστεί όλες οι γνωστές ταινίες με θέμα τη ζωή και τα Πάθη του Χριστού.
Εκ των Δέκα Εντολών του Μωσαϊκού Νόμου άρχεσθαι. Βασικό.
ΔΕΚΑ ΕΝΤΟΛΕΣ
...Και συνεχίζουμε με την ακρογωνιαία εντολή του Χριστιανικού Νόμου. Διαφημιστική βινιέτα της ταινίας στις εφημερίδες τη Μεγάλη Εβδομάδα του 1960, όπου ο υπότιτλος επεξηγεί ότι πρόκειται για τον βίο και τα Πάθη του Χριστού. Άγνωστοι όλοι συντελεστές της ταινίας. Επισημαίνεται μόνο ότι η ταινία είναι πλημμυρισμένη από θρησκευτική κλασική μουσική. Η ταινία είναι μεξικάνικη και ο ξενόγλωσσος τίτλος απλώς είναι συνώνυμος με τη γνωστή ταινία (και μίνι σήριαλ) τουΤσεφιρέλλι.
Στην ταινία αυτή του 1962 το ενδιαφέρον εστιάζεται στη δράση του ληστή Βαραββά, του οποίου η αθώωση υπήρξε το δεύτερο σκέλος του διλήμματος, που έθεσε ο Πιλάτος στον όχλο της Ιερουσαλήμ: Ιησού ή Βαραββά; Το καστ της ταινίας δικαιολογεί απόλυτα την επιλογή του όχλου!
Άλλη μια ισπανόφωνη ταινία αγνώστων συντελεστών, όπου προβάλλει αντ' αυτών την κατανυκτική μουσική μεγάλων συνθετών και το ότι η ταινία γυρίστηκε με την επίβλεψη των διαπρεπεστέρων θεολόγων του κόσμου. Κάποια σχολεία παρακολούθησαν την ταινία ομαδικώς με τη συνοδεία των θελόγων καθηγητών τους το 1960!
Και η γνωστή ταινία "Βασιλεύς των Βασιλέων"
(1966) του Νίκολας Ρέι.
"Reina de las Reinas" (1948) ήταν ο πρωτότυπος τίτλοςστα ισπανικά της μεξικάνικης ταινίας και αποδόθηκε ακριβώς και στα ελληνικά, όταν προβλήθηκε εδώ το 1954. Αλλά, για μια ακόμα φορά ο΄Έλληνας εισαγωγέας της ταινίας δεν έδωσε τα credits της ταινίας (σκηνοθέτης, ηθοποιοί κλπ), όπως γινόταν γενικά με τις ισπανόφωνες ταινίες θρησκευτικού περιεχομένου. Άλλωστε, όπως διαβάζουμε στη διαφημιστική βινιέτα η ταινία είχε μεταγλωττιστεί και ντουμπλαριστεί κι αυτή στα ελληνικά. Το γεγονός ότι προβλήθηκε στη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας, μολονότι εμφανίζεται ως ο βίος της Παναγίας, οφείλεται στις σκηνές των Παθών που περιέχονται στην ταινία.
Ελληνική αφίσα (ζωγράφος: Γ. Αλμαλιώτης) της ισπανικής ταινίας Reina de las Reinas).
Και οι ιστορίες της Παλαιας Διαθήκης είχαν την τιμητική τους
αυτές τις μέρες με το Χόλλυγουντ ή την Τσινετσιτά να δράττον-
ται της ευκαιρίας για υπερπαραγωγές με θεματολογία και σκηνές ακατάλληλες
για την κατανυκτική ατμόσφαιρα των ημερών. Στην προκείμενη ταινία
ο Γκρέγκορυ Πεκ και η Σούζαν Χαίηγουόρντ ήταν το άλλοθί μας για το...
παραστράτημά μας!
Και πάλι η Σούζαν Χαίηγουόρντ με τον Βίκτορ Μάτσιουρ παρτεναίρ της στον ρόλο του πρώην μονομάχου Δημήτριου, εκείνου που στην ταινία "Ο Χιτών" είχε πάρει το ιμάτιο του Χριστού. Η ταινία "Ο Δημήτριος και οι Μονομάχοι" -περί αυτής της ταινίας πρόκειται ήταν το sequel του "Χιτώνα" ένα χρόνο μετά, το 1954.
"Το Ασημένιο Δισκοπότηρο" ήταν ακόμα μια ταινία μυθοπλασίας θρησκευτικού
περιεχομένου και αναφερόταν στο δισκοπότηρο του Μυστικού Δείπνου, μέσα
από το οποίο ήπιαν οι μαθητές τους ευλογημένους από τον Χριστό οίνον και άρτον.
Την αναζήτησή "Γκράαλ" θα το συνατήσουμε στους μεσαιωνικούς θρύλους και
ιδιαίτερα στον κύκλο του "Κάμελοτ" (Βασιλιάς Αρθούρος), όπου και σε αυτή την
περίπτωση απετέλεσε πηγή έμπνευσης επικών ταινιών.
ΑΣΗΜΕΝΙΟ ΔΙΣΚΟΠΟΤΗΡΟ
Ο Σίμων ο μάγος δοκιμάζει να πετάξει
Εντυπωσιακό ντεκόρ της υπερπαραγωγής-μαμούθ 3,5 ωρών διάρκειας "Intolerance" (Μισαλλοδοξία)
του David Llewelyn Wark "D. W." Griffith, που γύρισε το 1916, ένα χρόνο μετά τη "Γέννηση ενός Έθνους" το πρώτο κολοσσιαίο έργο στην ιστορία του κινηματογράφου.
Η "Μισαλλοδοξία" που θεωρείται το κορυφαίο κινηματογραφικό επίτευγμα του βωβού κινηματογράφου είναι μια σποδυλωτή ταινία με αναφορές σε μεγάλα ιστορικά γεγονότα στιγματισμένα από μισαλλοδοξία. Η "Ιουδαϊκή Ιστορία" το δεύτερο επεισόδιο της ταινίας αναφέρεται στην διδασκαλία και στον σταυρικό θάνατο του Ιησού, απόρροια της μισαλλοδοξίας του ιουδαϊκού ιερατικού κατεστημένου της εποχής εκείνης.
Ιδιαίτερη αναφορά στη μουσική της ταινίας του Καρλ Ντέιβις, που δεν πρόκειται για μουσική που γράφτηκε για την πρώτη προβολή της ταινίας (θα χρειαζόταν ολόκληρη συμφωνική ορ-χήστρα σε κάθε σινεμά που παιζόταν για να εκτελεστεί), άλλωστε ο Ντέιβις γεννήθηκε 20 χρόνια μετά την πρώτη προβολή της ταινίας! Την τελική μορφή της σύνθεσης την έδωσε το 1989 και έκτοτε συνοδεύει ηχητικά την ταινία σε κάθε της προβολή.
Τη "Βασίλισσα Ζεζεμπέλ" (για την ακρίβεια του τίτλου: "Οι Αμαρτίες
της Ζεζεμπέλ", 1953) την πρόβαλαν κι αυτή Μεγάλη Βδομάδα(!) οι αθηναϊκοί
κινηματογράφοι το 1954. Η ιστορία της είναι ένα από τα επεισόδια της
Παλαιάς Διαθήκης με καθόλου θρησκευτικό θέμα.
Η απουσία αναγραφής των συντελεστών της ταινίας και το ντουμπλάζ των
διαλόγων στα ελληνικά, έκαναν πολλούς να πιστέψουν ότι επρόκειτο για
ελληνική ταινία. Είναι μάλλον αργεντίνικης παραγωγής
Προβαλλόταν ανελλιπώς, μεταξύ 1953-1959 Η διαφημισ-
τική βινιέτα είναι από την προβολή του 1960.
"El Beso de Judas"-"Το Φιλί του Ιούδα". Ισπανική παραγωγή του 1954.
Δεν εντοπίστηκε διαφημιστική του βινιέτα και πιθανώς δεν προβλή-
θηκε στην Ελλάδα. Αξιοσημείωτες είναι όμως οι διάφορες αφίσες
της ταινίας υψηλής αισθητικής σαν πίνακες ζωγραφικής οι περισσό-
τερες.
Η συνάντηση της "εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσης γυναικός" της Κασσιανής με τον αυτοκράτορα
του Βυζαντίου Θεόφιλο.Μια από τις ελάχιστες ελληνικές ταινίες, αν όχι η μοναδική του εμπορικού
κινηματογράφου. Η τανία αυτή για πολλούς λόγους θα έπρεπε να είναι περισσότερο γνωστή σήμερα, αλλά δεν έχει κυκλοφορήσει ούτε σε video ούτε σε dvd, ενώ είναι ζήτημα αν έχει προβληθεί στην τη-
λεόραση περισσότερες από μία φορές. Ωστόσο, πρόκειται για την πρώτη εξ ολοκλήρου έγχρωμη ελληνική ταινία (1960), είναι μια από τις δύο μόνον ελληνικές ταινίες με φόντο το Βυζάντιο, επικεφαλής του καστ ήταν δυο από τους πιο δημοφιλείς ζεν πρεμιέ του ελληνικού "star system" ο Ανδρέας Μπάρκουλης και ο Γιώργος Καμπανέλλης, ενώ δεν υστερεί σε ποιότητα και δημοτικότητα και το υπόλοιπο καστ. Ούτε έχει, τέλος κυκλοφορήσει σε soundtrack η μουσική επένδυση της ταινίας, έργο του Αθανασίου Κόκκινου, μαέστρου, θεωρητικού της μουσικής και συνθέτη συμφωνικών έργων εμπνευσμένων κυρίως από την ελληνική ιστορία... Τι άλλο να πούμε;
"Κβο Βάντις, Ντόμινε;" (Πού πηγαίνεις, Κύριε) Βασισμένη στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Χένρικ Σιένκεβιτς (1885) ταινία του Μέρβιν Λε Ρόυ (με μουσική του μέτρ του είδους Μίκλος Ρόσα), είναι ένα από miles stones του επικού κινηματογράφου και η πρώτη υπερπαραγωγή θρησκευτικού περιεχομένου των ταινιών των δεκαετιών του '50 κα του '60 των βασισμένων σε θέματα της Βίβλου και του Ευαγγελίου.Το θέμα της ταινίας είναι τα πρώτα χρόνια των διωγμών από τον Νέρωνα (τον υποδύεται ο απολαυστικός Πήτερ Ουστίνοφ) και η φράση άποδίδεται στον Απόστολο Πέτρο, που ρωτά τον Χριστό, πού πηγαίνει, γιαν πάρει απάντηση (πάλι στα λατινικά, σύμφωνα με τ βιβλίο) "Πάω στη Ρώμη για να να σταυρωθώ και πάλι" εννοώντας τους διωγμούς των Χριστιανών. Το θέμα του μυθιστορήματος είχε γίνει ταινία ακόμα τρεις φορές πριν στον βωβό κινηματογράφο (γαλλική παραγωγή το 1901, και δυο φορές ιταλική: το 1912 και το 1925). Έγινε ακόμα μια φορά το 2001 (πολωνική παραγωγή).
ΚΒΟ ΒΑΝΤΙΣ
Η αγωνία των εισαγωγέων να βρουν στη διεθνή αγορά ταινίες με θρησκευτικό θέμα κατάλληλες για προβολή τη Μεγάλη Εβδομάδα, οδηγούσε και στο ξέθαμμα ταινιών 20-30 χρόνων! Ακούγεται, σήμερα λίγο παράξενο ένας κινηματογράφος φήμης όπως ο Ορφέας να προβάλλει το 1956 ταινία του 1928, μια ταινία στο μεταίχμιο βωβού-ομιλούτος (η ταινία είναι μερικώς ομιλούσα), έστω κι αν αυτή ήταν του γνωστότατου για την εμπειρία του στις επικές ταινίες Μάικλ Κούρτιτζ, έστω και αν όταν την είχε γυρίσει είχε ήδη στο ενεργητικό του ακόμα 72 (!) ταινίες πριν από αυτήν. Το κοινό ήδη εκπαιδευμένο σε έγχρωμες υπερπαραγωγές και σινεμασκόπ δεν θα πρέπει να καλοδέχτηκε μια ταινία
που εν πάση περιπτώσει δεν είχε ούτε το μεγαλείο των επικών παραγωγών του Γκρίφφιθ (Μισαλλοδοξία-1916-, Γέννηση ενός Έθνους -1915-, ούτε εκείων του Σεσίλ ντε Μιλλ.
Ανεελλιπώς παρούσα επί τρία συναπτά Πάσχα (1950-1952) η ντουμπλαρισμένη στα ελληνικά
αυτή ισπανική ταινία της μεταννοούσης Μαρίας από τα Μάγδαλα και του Θεανθρώπου. Ο αιρετικός
"Τελευταίος Πειρασμός" του Σκορτσέζε, βασισμένος στο μυθιστόρημα του Καζαντζάκη, επανατοποθέτησε τις σχέσεις της Μαγδαληνής και του Ιησού Χριστού σε πιο ανθρώπινα πλαίσια. Και το μεν βιβλίο του΄μεγάλου Έλληνα συγγραφέα αφορίστηκε, η δε ταινία ξεσήκωσε θύελλες διαμαρτυ-ριών ακραίως θρησκευομένων. Αντίθετα, η πιο πάνω ταινία είχε και τις ευλογίες της Καθολικής Εκκλησίας... Αγαπημένη ταινία, καθώς φαίνεται από τις διαφημιστικές βινιέτες των τριών διαφορετικών χρόνων, στην καμπίνα προβολής του κινηματογράφου "Κοτοπούλη" στην Ομόνοια.
Η πρώτη επική κινηματτογραφική εκδοχή (1925) του μυθιστορήματος
του Λιούις Γουάλλας με τον γόη του βωβού κινηματογράφου τον
Ραϋμόν Νοβάρο
...και η εκδοχή του Γουίλλιαμ Γουάλιερ (1959) με τον συνήθη πρωταγωνιστή των μεγάλων επικών
ταινιών Τσάρλτον Ήστον (Ελ Σιντ, Δέκα Εντολές κλπ)... Ο ορισμός της επικής υπερπαραγωγής με τα
11 Όσκαρ!..
ΜΠΕΝ ΧΟΥΡ (περιλαμβάνει τη σκηνή της αρματοδρομίας)
Θρησκευτικό μεν το θέμα της ταινίας "Το τραγούδι της Μπερναντέτ" αλλά ουδόλως
σχετιζόμενο με τη Μεγάλη Εβδομάδα. Αναφέρεται στο γνωστό Θαύμα της Λούρδης,
αλλά ο ελληνικός τίτλος προσπαθεί να συνταιριάξει τα δύο γεγονότα.
Ακόμα μια θρησκευτική ταινία λατινοαμεριακνικής παραγωγής χωρίς αναφορά
στους συντελεστές. Πρόκειται για πορτογαλέζικη παραγωγή του 1966 με τίτλο
"Redentor", που σημαίνει: "Λυτρωτής" και ως εκκλησιαστικός όρος στην Καθο-
λική Εκκλησία αποδίδεται μόνον στον Χριστό. Rendetor λέγεται και το τεράστιο
άγαλμα του Χριστού που δεσπόζει πάν από την πόλη του Ρίο ντε Ζανέιρο στη
Βραζιλία.
Ιταλογαλλική παραγωγή του 1962 με τον Ζαν Μαραί στον ρόλο του Ρωμαίου επάρχου
της Ιουδαίας, που έμεινε γνωστός στην ιστορία για την ιστορία να
πλένει τα χέρια του κάθε φορά που βρισκόταν μπροστά σε μια
δύσκολη υπόθεση. Παράδειγμα προς αποφυγήν, γιατί ουδέποτε
έδωσε λύση με αυτή την τακτική....
...Πάντως σαν ταινία ήταν από τις συμπαθητικές στο είδος της και βασιζόταν κυρίως
στο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο.
Η Σαλώμη και ο αισθησιακός χορός της των επτά πέπλων (κάπως σαν το πρώτο γνωστό στριπ τιζ στην ιστορία) ίσως να μην είναι ενδεδειγμένη παραγωγή για το ρεπερτόριο της Μεγάλης Εβδομά-
δας. Ιδιαίτερα, όταν ο χορός εκτελείται από τη Ρίτα Χαίηγουρθ-Σαλώμη (1962). Πάντως, οι αυστηροί κανονισμοί του περίφημου "κώδικα ηθικής Χαίηζ" έκαναν ό,τι μπορούσαν για το επί το σεμνότερον της εκρηκτικής ντίβας.
ΣΑΛΩΜΗ
Στο βιβλό των "Κριτών" της Παλαιάς Διαθήκης, το κεφάλαιο του
Σαμψών υπήρξε ιδιαίτερα ελκυστικό θέμα για σεναριοποίηση. Ο
Σαμψών υπήρξε δημοφιλής χαρακτήρας των B-movies με δράση
σε περιβάλλον αρχαϊκής μυθοπλασίας. Εδώ, όμως πρόκειται για
σοβαρή απόπειρα ακριβούς κινηματογραφικής εικονογράφησης
του ήρωα των Εβραίων και εχθρού των Φιλισταίων (προγόνων των
Παλαιστινίων, ως γνωστόν) από τον σπεσιαλίστα στην εβραϊκή
θρησκευτική μυθολογία Σεσίλ ντε Μιλλ (1948) με μοναδικό θρη-
σκευτικό στοιχείο στην ιστορία το ότι η ερωτική του σχέση με τη
Φιλισταία μοιραία γυναίκα Δαλιδά συμπεριλαμβάνεται ως διδακταία
ύλη στα σχολικά θρησκευτικά εγχειρίδια. Άψογη και πειστική στον
ρόλο της η Χαίντυ Λαμάρ. Το ομολογεί και το κείμενο στη διαφημιστική
βινιέτα της ελληνικής προβολής.
Μια σπάνια, αν όχι για πρώτη φορά δημοσιευμένη φωτογραφία (από το αρχείο του Dino) του
ντεκόρ για την ταινία μπροστά από τον κινηματογράφο Αττικόν στην οδό Σταδίου με τον
Βίκτορ Μάτσιουρ-Σαμψών να αναπαριστάνει σε γιγαντιαίο ντεκουπέ την σκηνή της
κατεδάφισης του ναούτων Φιλισταίων κραυγάζων "Αποθανέτω η
ψυχή μου μετά των αλλοφύλων".
Η εκτέλεση της γιγαντοαφίσας ήταν του Γιώργου Βακιρτζή και του Μεμά Τουλιάτου. (1960).
ΣΑΜΨΩΝ ΚΑΙ ΔΑΛΙΔΑ
Το Σημείο του Σταυρού (1932) με την Κλοντίν Κολμπέρ του Σεσίλ
ντε Μιλλ (είπαμε, ειδικευμένου στην κινηματογραφική θρησκειο-
λογία) μοιάζει πολύ με το Κβο Βάντις σαν υπόθεση, αφού αναφέ-
ρεται στους διωγμούς των πρώτων Χριστιανών από τον Νέρονα.
Γυρισμένο πριν από την εποχή εφαρμογής του Κώδικα Χαίζ περιέ-
χει αρκετές τολμηρές σκηνές (πόσω μάλλον για θρησκευτική ταινία!)
Η ταινία "Σταυρός και Ξίφος" ΄(1958) του Κάρλο Μπραγκάλια, λογιάζεται σαν θρησκευτική, επειδή
η υπόθεσή της διαδραματίζεται στην Ιουδαία στα χρόνια του Χριστού και του Πόντιου Πιλάτου.
Τυπικά είναι μια ταινία μυθοπλασίας τύπου peplum ρωμαϊκών χρόνων, που έκανε κινηματογραφική καριέρα και πέρα από το μεγαλοβδομαδιάτικο ρεπερτόριο... Στους καλοκαιρινούς κινηματογράφους.
Φιλμογραφικά συγχαίεται με την ομότιτλη ταινία στα αγγλικά "The sword and the cross", ιταλικής και εκείνη παραγωγής με αυθεντικό τίτλο, που στα ελληνικά, τουλάχιστον προβλήθηκε με τον σωστό της τίτλο : "Οι Σκλάβες της Καρχηδόνας" (1956).
Ο "Χιτών" (1953) έγκαινιάζει την εποχή των κινηματογραφικών δεινοσαύρων στο όσο αφορά την προβολή τους στη μεγάλη οθόνη. Είναι η πρώτη ταινία ευρείας οθόνης (Σινεμασκόπ), που δίνει την αίσθηση του βάθους πεδίου και διαφημιζόταν ως η πρώτη ταινία που θα μπορούσε ο θεατής να νιώσει ότι βλέπει τρισδιάστατη εικόνα χωρίς εκείνα τα ειδικά γυαλιά. Στην ουσία έδωσε την τεχνική ευχέρια στον σκηνοθέτη για εντυπωσιακά πλάνα συνόλου, που έως τότε η μικρή επίπεδη οθόνη τα αδικούσε.
Το θέμα της ταινίας προέρχεται από το ομότιτλο ιστορικό μυθιστόρημα (1942) του Λόιντ Ντάγκλας και αναφέρεται στο επεισόδιο της Σταυρωσης του Χριστού.
Στην Ελλάδα άρχισε να προβάλλεται από τον Μάρτιο του 1954 και συνεχίστηκε ίσαμε και τη μεγάλη εβδομάδα. Φυσικά και ξαναπροβλήθηκε αρκετές φορές στη μεγάλη οθόνη στα επόμενα χρόνια.
Ο ΧΙΤΩΝ
Ένα ακόμα θρησκευτικού περιεχομένου μυθιστόρημα του Λόιντ Ντάγκλας (Ο Χιτών) μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, ο "Μεγάλος Ψαράς" (1959) και αναφέρεται στην αποστολική δράση του Πέτρου, του ψαρά στη λίμνη της Γαλιλαίας.
Παντελώς αγνώστων στοιχείων ταινία. Το πόστερ, πάντως είναι γερμανικό.
Η ανάρτηση έχει να κάνει μόνο με την πραγματικά πολύ ωραία απεικόνιση του
μητρικού δράματος της Παναγίας.
"Η Ωραιότερη Ιστορία του Κόσμου" (1965) υπήρξε από τις σοβαρότερες χολιγουντιανές προσεγγίσεις στην ιστορία του Χριστού με τον διάσημο Σουηδό ηθοποιό Μαξ φον Σίντοφ στον ρόλο τουΧριστού.
